Spółka X jako wieczysty użytkownik nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa domagała się jej rozgraniczenia z sąsiednią nieruchomością SP pozostającą w użytkowaniu wieczystym spółki Y i z nieruchomością SP pozostającą w użytkowaniu wieczystym osób fizycznych. Postępowanie administracyjne zakończyło się wydaniem decyzji rozgraniczeniowej, którą zakwestionowała spółka X. W konsekwencji sprawa o rozgraniczenie została przekazana przez organ gminy do Sądu Rejonowego, który oddalił wniosek. W uzasadnieniu sąd cywilny wyjaśnił, że zgodnie z art. 153 kc rozgraniczenie może być dokonane tylko pomiędzy nieruchomościami, które nie stanowią własności tego samego właściciela.
Natomiast gdy chodzi o uprawnienia użytkownika wieczystego do rozporządzania przysługującym mu prawem, przyjął, że nie wynika z niego prawo do decydowania o nieruchomości jako o przedmiocie prawa własności, w tym w szczególności do decydowania o tym, jaka część powierzchni ziemskiej stanowi przedmiot własności. Według Sądu Rejonowego zaistniały spór graniczny może być rozwiązany jedynie z inicjatywy właściciela przez „skorygowanie decyzji dotyczącej oznaczenia granic ewidencyjnych działek”, które oddano w użytkowanie wieczyste. Tu sąd wyjaśnił, że nikt poza właścicielem nie jest uprawniony do decydowania o przebiegu granic działek.
Rozpoznając apelację od tego orzeczenia, Sąd Okręgowy powziął wątpliwości, które wyraził w pytaniu prawnym przedstawionym do rozstrzygnięcia Sądowi Najwyższemu. Ten w uchwale z 18 października 2018 r. [sygn. akt III CZP 115/17] uznał, że użytkownik wieczysty nie może żądać rozgraniczenia sąsiadujących nieruchomości oddanych w użytkowanie wieczyste różnym osobom, jeżeli stanowią one własność tego samego właściciela.
SN zwrócił uwagę, że podobnym zagadnieniem prawnym zajmował się już w uchwale z 5 września 1972 r. [sygn. akt III CZP 57/72, RPEiS 1973 nr 1, s. 320]. Wówczas zadano pytanie, czy dopuszczalne jest rozgraniczenie nieruchomości stanowiących własność Skarbu Państwa, z których jedna znajduje się w zarządzie i użytkowaniu spółdzielni, a druga w wieczystym użytkowaniu osób fizycznych. SN wyjaśnił, że w przypadku, gdy na jednej z sąsiadujących nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa ustanowiono użytkowanie, a na drugiej użytkowanie wieczyste i granice korzystania z tych nieruchomości stały się sporne...
Pełna treść artykułu w lutowym wydaniu miesięcznika GEODETA